7 lutego 2014

W Gdańsku możesz wybrać się nad ujście Wisły

Trójmiasto to miasto styku morza i rzek. W Gdańsku możesz wybrać się nad ujście Wisły, ale wcześniej powiedz o którą Wisłę Ci chodzi. W Gdańsku mamy trzy ujścia Wisły.

Trzy ujścia Wisły w granicach miasta Gdańska. Opracowanie własne.


Chronologicznie najstarszy jest odcinek rzeki uchodzący do morza między Nowym Portem i Westerplatte. Dawna Wisła płynęła przez miasto, nieraz powodując podtopienia. Samo miejsce gdzie rzeka wpada do morza bardzo się zmieniało. Dawniej rzeka kończyła swój bieg na Wisłoujściu (stoi tam twierdz dostępna do zwiedzania). Następnie rzeka nanosiła pokłady piasków, które tworzyły piaszczyste wysepki przy ujściu. Dla portowego miasta było to znaczne utrudnienie. Rzekę musiano stale pogłębiać. W końcu zdecydowano, że priorytetowym ujściem będzie te zachodnie. Tak powstał ostry zakręt 1,5 km od samego ujścia a piaszczysta wysepka stała się półwyspem "Westerplatte".

Ujście Martwej Wisły. Z lewej Nowy Port, po prawej Westerplatte.


Chronologicznie drugim ujściem Wisły jest Wisła Śmiała. Powstała w 1840 roku, gdy zatory lodowe spowodowały przerwanie wałów i zalanie nadmorskiej wsi Górki. Rzeka zadecydowała o skróceniu sobie drogi o ok. 10 km. Wieś Górki została podzielona Wisłą na Zachodnie i Wschodnie w Wincenty Pol nowy odcinek nazwał Wisłą Śmiałą:
To nowe koryto Wisły nie ma dotąd nazwiska: a że się nim Wisła tak poczciwie i raźno ku morzu przebrała - nazwijmy ją tutaj Śmiałą Wisłą.  
                      (Wincenty Pol 1842 wg 30 Dni 1990 nr 4 s. 31)
 Dzisiaj jest najciekawsze krajobrazowo ujście Wisły z uwagi na długą kilkusetmetrową kamienną groblę przy jej ujściu. Znajduje się tam również rezerwat przyrody "Ptasi Raj".

Po lewej Śmiała Wisła. Po prawej rezerwat Ptasi Raj.

O ile Śmiała Wisła odsunęła groźbę powodzi od Gdańska, to nadal istniało takie zagrożenie, ale na Żuławach Wiślanych. Aby temu zaradzić postanowiono jeszcze skrócić bieg rzeki, przekopując odcinek Mierzei Wiślanej. W ten sposób w 1895 roku powstał Przekop Wisły.

Przekop Wisły.

Także jeśli ktoś chce zobaczyć ujście Wisły to niech się zdecyduje o którą rzekę mu chodzi.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Dziękuję za komentarz.

.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...