Czemu Trójmiasto jest wyjątkowe?

Trójmiasto jest wyjątkowe. Oprowadzając grupy zawsze staram się przekazać ten klimat wyjątkowości Gdańska, Sopotu i Gdyni.  Powody tego można by mnożyć. Poniżej to co na szybko przychodzi mi do głowy.

Po pierwsze Trójmiasto to zespół trzech miast (w zasadzie siedmiu), które płynnie się przenikają. Jadąc z Gdańska do Sopotu granicą między miastami jest rondo. Ulica Grunwaldzka jeśli chodzi o nazwę zmienia się w Niepodległości, ale wizualnie wygląda bardzo podobnie. Co ciekawe numeracja budynków ciągle się dalej (przez to w Sopocie nie ma Al. Niepodległości 1, 2, (...)100. Przejeżdżając natomiast z Sopotu do Gdyni, granica między miastami przebiega po ledwie widocznej zza szyb auta rzeczki Swelinii.

Granica miasta między Sopotem a Gdańskiem.

Te miast możemy obecnie swobodnie przekraczać. Patrząc na historię ostatnich 300 lat jest to wyjątkowa sytuacja. Każde z tych miast ma zupełnie inną historię. Jeśli chodzi o przekraczanie granic to codziennie tysiące ludzi przekraczają tę granicę autami, trolejbusami oraz koleją.

Jeśli chodzi o Gdańsk to nie ma chyba drugiego miasta w Polsce z porównywalną historią. Gdańsk historycznie jest nieporównywalny. Historia Gdańska jest tak inna od historii Wrocławia, Szczecina i Poznania, że trzeba zupełnie odrębnie zasiadać do jej czytania. Najprościej było by porównywać Gdańsk do dawnych miast pruskich, krzyżackich lub niemieckich z terenu dzisiejszej Polski. Jednak im bardziej się przyglądamy tym miastom, tym większe między nimi różnice. Krzyżacki Toruń ma podobną historię zamku - zniszczony w podobnych okolicznościach w tej samej wojnie. Ten sam rozbiór przydzielił miasta do Prus. Jednak historia XX wieku zupełnie te miasta poróżniła. Gdańsk był Wolnym Miastem Gdańsk a Toruń był w Rzeczpospolitej. To może miasta z tzw. Ziem Odzyskanych (bardzo niehistoryczne określenie nacechowane emocjami....) ? Takie jak Szczecin, Wrocław, Olsztyn, czy Poznań. Gdy się przyjrzymy to okaże się, że różnice są na każdym kroku. Tylko Gdańsk należał w międzywojniu do Wolnego Miasta Gdańska. Szczecin i Wrocław w ogóle nie były "zabrane" w rozbiorach, ale znacznie przed tym czasem.

Ruiny zamku w Toruniu. W Gdańsku też mieliśmy taki zamek, też krzyżacki i też rozebrany przez mieszczan w tej samem wojnie.

Trójmiasto ma wyjątkowe położenie geograficzne. Gdańsk to jedyne nadmorskie miasto wojewódzkie w Polsce. Wpływ morza na Trójmiasto jest wielki. Począwszy od klimatu po gospodarkę.

Trzy miasta Trójmiasta mają zupełnie inny charakter. Gdańsk jest historycznym, starym miastem. Możemy tu znaleźć liczne zabytki ze średniowiecza, renesansowe kamieniczki. Tego nie uświadczymy w Sopocie i Gdyni. No może w mikroskali. Sopot to kurort nadmorski, małe miasteczko wepchnięte i otoczone Gdańskiem i Gdynią. Znane kąpielisko słynące z atrakcji takich jak wyścigi konne, korty tenisowe czy Opera Leśna. A Gdynia? To przebój XX wieku. Mamy tu modernizm. Architektura Gdyni, można powiedzieć, że  powstała jakby w kontrze do tego co możemy spotkać w starym Gdańsku.

Trójmiasto to obszar pochyłości i pagórków. Patrząc z daleka to wygląda jakbyśmy tu wszyscy mieszkali na wielkiej pochylni. Na dole morze i 0 metrów, na górze wzniesienia przekraczające 200 m n.p.m. Dzięki temu mamy klifowe wybrzeże oraz pagórkowate lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Przez to różnice wysokości mamy znacznie większe niż w Warszawie, Wrocławiu czy Poznaniu, które wydają się nam bardzo płaskie.

Upraszczająca grafika z FB Zabawa Danymi. 

Trójmiasto ma także wyjątkowy klimat. Tu czuć morze! Wilgoć w powietrzu jest znacznie większa niż w głębi lądu. Dzięki temu upały nie dają się nam tak we znaki.

Tych wyjątkowości można by jeszcze wiele wymieniać. Bardzo ich dużo zwłaszcza w historii. Choćby skład i organizacja dawnej Rady Miasta, który nieco przypominał starożytną Republikę Rzymską.

Wyjątkowy w Gdańsku też był język. Najstarsze dokumenty miejskie powstawały w języku niemieckim. Nim też posługiwała się większość gdańszczan aż do 1945 roku. Przez pewien czas Gdańsk był nawet największym niemieckojęzycznym miastem świata! A mimo to Ci niemieckojęzyczni gdańszczanie uznawali polskiego króla i wiernie opowiadali się za Rzeczpospolitą.

Gdańsk był kiedyś wielkim protestanckim miastem. Tu nowinki przybywały najszybciej. Tu nauka Lutra dotarła wyjątkowo wcześnie. Przez kilkadziesiąt lat protestantyzm stał wiodącą religią Gdańska. Największy kościół Gdańska - Bazylika Mariacka aż do 1945 roku była protestancka - to jest większość jej historii.

Trójmiasto to miejsce gdzie narodziła się Solidarność. Tu rozpoczęły się zmiany, które pokojowo zmieniły ustrój naszego państwa.

Także w Gdańsku symbolicznie zaczęła się wojna w 1939 roku. Westerplatte jest takim miejscem symbolem, którego obrona zapoczątkowała tragiczny czas II wojny światowej.

Znajdziecie coś jeszcze?